Thursday, 21 January 2016

Ποιά είναι η φυσιολογική ανάπτυξη στα παιδιά

              Φυσιολογική ανάπτυξη από τη βρεφική ηλικία

Ανησυχία κάθε γονέα αποτελεί η ανάπτυξη του παιδιού του. Ο κάθε γονέας ανησυχεί εάν το παιδί του αναπτύσσεται φυσιολογικά, και ειδικότερα στις περιπτώσεις όπου παρατηρείται καθυστέρηση στο γλωσσικό τομέα και στη βάδιση, όταν το παιδί επιδεικνύει συμπεριφορά η οποία δεν συνάδει με την ηλικία του, είτε ακόμα και σε περιπτώσεις όπου το παιδί χάσει ικανότητες τις οποίες είχε κατακτήσει προηγουμένως.
Για την εκτίμηση των αναπτυξιακών ικανοτήτων, υπάρχουν αντικειμενικά κριτήρια διεθνώς αποδεκτά.
Για την αναπτυξιακή εκτίμηση έχουν οριστεί από τους αναπτυξιολόγους, ηλικίες ελέγχου συνήθως στις 6 εβδομάδες, 8 και 18 μήνες και σε ηλικία 2.5 , 4 και 5ετών. Στις ηλικίες αυτές ελέγχονται ικανότητες που θα πρέπει να έχουν αποχτηθεί στον μέσο όρο των παιδιών. Η καθυστέρηση σε αυτές τις ηλικίες, σε συνδυασμό με περιβαλλοντικούς, γενετικούς και βιολογικούς παράγοντες μας θέτει σε επιφυλακή και αποτελεί κριτήριο για την χορήγηση ειδικότερων αναπτυξιακών δοκιμασιών που πιθανό να μας οδηγήσουν στη διάγνωση αναπτυξιακών διαταραχών όπως ο αυτισμός, η διάχυτη αναπτυξιακή καθυστέρηση, μαθησιακές δυσκολίες κ.τ.λ.
Ο έλεγχος όμως επεκτείνεται και σε μεγαλύτερες ηλικίες καθώς ήπιες αλλά σημαντικές διαταραχές μπορεί να διαφεύγουν της προσοχής γονέων, εκπαιδευτικών αλλά και ιατρών ενώ η ψυχοσυναισθηματική εξέλιξη έχει κυρίαρχη θέση καθώς πλησιάζουμε στην εφηβεία.
Η έγκαιρη ανίχνευση και η πρώιμη παρέμβαση ακόμα και σε απλές περιπτώσεις οδηγεί σε πολύ καλά αποτελέσματα, μείωση του άγχους τόσο της οικογένειας αλλά και του παιδιού ενώ βοηθά ταυτόχρονα στην διαπίστωση και στην χρήση όλων των δυνατοτήτων του παιδιού τόσο σε ψυχοσυναισθηματικό επίπεδο όσο και σε γνωστικό.
Η ανίχνευση από τον αναπτυξιολόγο και τον ειδικό παιδαγωγό καταστάσεων από την βρεφική και προσχολική ηλικία οδηγεί σε μεγαλύτερη σχολική απόδοση και επιτυχία και κατάρτιση κατάλληλων σχολικών προγραμμάτων.
Στη συνέχεια σας παραθέτω τις ικανότητες-δεξιότητες τις οποίες αποκτούν τα παιδιά από τη βρεφική μέχρι την παιδική ηλικία:
-Στις 6 εβδομάδες θα παρατηρήσουμε συνήθως το πρώτο χαμόγελο όταν η μαμά του μιλάει ενώ αρχίζει να χρησιμοποιεί το κλάμα ως μέσο επικοινωνίας αλλάζοντας τη χροιά και τον τόνο. Το βρέφος αντιδρά στους ήχους.
-Στους 8 μήνες αντιλαμβάνεται καλύτερα τα μέρη του σώματός του και παίζει με τα χέρια και τα πόδια του. Γυρίζει μόνο του από την ύπτια στην καθιστή θέση ενώ μπορεί να κάθεται για λίγο χωρίς υποστήριγμα, στηρίζει ήδη από τον 4 μήνα το κεφάλι του και το συγκρατεί. Αρχίζει να συνδυάζει δύο συλλαβές όπως «μπα-μπα», αναγνωρίζει την μητέρα του και δείχνει τα συναισθήματά του. Μπορεί να μεταφέρει αντικείμενο από το ένα χέρι στο άλλο και να κρατά σε κάθε χέρι ένα κύβο ταυτόχρονα και προσπαθεί να πιάσει τα παιχνίδια που βρίσκονται μακρυά του. Μπορεί επίσης να εντοπίζει με τα μάτια τον ήχο, να προσανατολίζεται προς αυτόν και να παρατηρεί την πορεία ενός αντικειμένου που έπεσε στο πάτωμα.
Συχνά οι γονείς ρωτάνε: Πότε θα περπατήσει; Συνήθως στους 10 μήνες αρχίζει να έρπει με την κοιλιά, να μπουσουλάει ενώ μπορεί να στέκεται όρθιο συγκρατούμενο. Στους 12 μήνες σηκώνεται όρθιο από την καθιστή θέση κρατώντας από τα έπιπλα και κάνει λίγα βήματα μόνο του. Ο μέσος όρος των παιδιών αρχίζει να περπατάει καλά στους 15 μήνες και στους 18 δεν τον προλαβαίνεται καθώς αρχίζει να τρέχει και να ανεβαίνει σκαλιά, σκαρφαλώνει. Κα΄τα την περίοδο αυτή, απαιτείται μεγαλύτερη προσοχή από τους γονείς μια που είναι πλέον στην επικίνδυνη ηλικία για ατυχήματα. Η ισορροπία αναπτύσσεται καλύτερα περίπου στα 3 έτη οπότε και μπορεί να ισορροπεί για λίγο και στο ένα πόδι αλλά και να κάνει ποδήλατο με βοηθητικές ρόδες.
Όσον αφορά την ερώτηση: Πότε θα μιλήσει; Ήδη όπως αναφέραμε μπαμπαλίζει από τους 8 μήνες ενώ σε ηλικία 1 έτους λέει πλέον μια-δυο λέξεις με νόημα όπως γιαγιά, νερό. Σε ηλικία 15 μηνών λέει 4-5 λέξεις καθαρά ενώ στους 18 μήνες το λεξιλόγιο του έχει αυξηθεί. Στα 2 χρόνια χρησιμοποιεί ρήματα και αντωνυμίες ενώ συνδυάζει λέξεις. Στα 2.5 χρόνια περιμένουμε να λέει μικρές φράσεις με 3-4 λέξεις και να γνωρίζει το όνομά του. Στα 3 έτη μιλά πλέον άνετα απαντάει σε ερωτήσεις ενώ χρησιμοποιεί πληθυντικό και χρόνους και σιγά-σιγά μπαίνει στην φάση των πολλών ερωτήσεων.
Ακόμα ένα ερώτημα που θέτουν οι γονείς είναι: Πότε θα τρώει μόνο του και οι χειρισμοί γίνονται πιο ώριμοι; Από την ηλικία των 15 μηνών περιμένουμε να πίνει μόνο του από το ποτήρι με τα δύο χέρια. Μετά τους 18 μήνες μπορεί να τρώει με σχετική άνεση με το κουτάλι (αν και λερώνεται). Σε ηλικία 2 ετών μπορεί να βγάζει τα ρούχα του και να γυρίζει τα χερούλια. Τρώει μόνο του με πηρούνι και κουτάλι σε ηλικία περίπου 3 ετών και μπορεί πλέον να αντιγράφει κύκλο και σταυρό, δοκιμασίες που απαιτούν συντονισμό κινήσεων, λογική και οργάνωση δείχνοντας την οπτικοκινητική του ωρίμανση. Ταυτόχρονα διακρίνει πλέον και την διαφορά μεγεθών, μικρό-μεγάλο.
Ένα ερώτημα που ανησυχεί αρκετά πολλούς γονείς αφορά την τουαλέτα. Τουαλέτα ζητάει ήδη από τα 2 έτη και ειδοποιεί ενώ στα 3 έτη περιμένουμε να ελέγχει πλέον τους σφιγκτήρες του και την νύκτα. Προβλήματα ενούρησης ή/και εγκόπρισης μπορεί να παρουσιαστούν λόγω πολυπαραγοντικών διαταραχών σε κάθε ηλικία.
 Αγαπητοί γονείς, το κάθε παιδάκι έχει τους δικούς του ρυθμούς ανάπτυξης αλλά εάν μεγαλώνει σε ένα περιβάλλον το οποίο του δίνει τα κατάλληλα ερεθίσματα τότε ο ρυθμός ανάπτυξης μπορεί να επιταχυνθεί. Ο διαφορετικός ρυθμός ανάπτυξης σε κάθε παιδάκι δεν θα πρέπει να αγχώνει τους γονείς.
Σε περίπτωση που διακρίνεται κάποια δυσκολία στην κατάκτηση δεξιοτήτων του παιδιού σας μιλήστε με κάποιο ειδικό ο οποίος θα σας κατευθύνει και θα σας συμβουλέψει.

Ειδική Παιδαγωγός: Μαρία Χούτρη




No comments:

Post a Comment